Op een dag gebeurt het. Een tik onder de motorkap en uw motor loopt op een cilinder minder dan bij aflevering van de auto. Het is tijd voor een grondige inspectie. De auto kan de werkplaats in en om te kijken wat er aan de hand is. Een auto heeft in principe 3 zaken nodig om te lopen. Een juist mengsel, een vonk en goede compressie. Het meten van de compressie geeft vaak een goede richting waar je moet zoeken. In ons voorbeeld blijkt dat de 1e cilinder behoorlijk afwijkt van de overige 5 cilinders. De volgende stap is het kleppendeksel demonteren en verder kijken wat er aan de hand is.
In dit geval hoeven we niet ver te zoeken. De tuimelaar van de uitlaatklep van cilinder 1 is gebroken. Het komt niet veel voor dat een tuimelaar spontaan afbreekt. Het kan zijn dat de zuiger de klep heeft geraakt maar ook metaalmoeheid kan een oorzaak zijn. Om hier achter te komen dient de cilinderkop gedemonteerd te worden.
Als de cilinderkop eraf ligt kan de binnenzijde van het motorblok geïnspecteerd worden. Hier is duidelijk zichtbaar dat de zuiger de klep heeft geraakt. Er is dus meer aan de hand dan metaalmoeheid. Aangezien de krukas en de nokkenas exact op tijd dienen te lopen kan de oorzaak hier zitten. Indien de ketting uitgerekt is loopt de nokkenas achter op de krukas. De zuiger komt dan omhoog terwijl de klep nog open staat. Maar het kan ook zijn dat het afgebroken deel van de tuimelaar klem heeft gezeten waardoor de klep niet meer volledig afsloot. In dit geval is de ketting door de tijd iets uitgerekt. Deze zal dus ook vervangen dienen te worden inclusief nieuwe kettinggeleiders en de spanner.
Met die wetenschap kan de cilinderkop geïnspecteerd worden. Zijn er kleppen krom, is de nokkenas ingelopen, zijn de klepzittingen nog in orde, zijn de tuimelaarassen krom of ingelopen, hebben de klepstelen axiale speling in de geleiders? Heel veel zaken om te controleren. In het werkplaatshandboek vindt u de maten en toleranties waaraan de onderdelen moeten voldoen. Goede controle en de juiste onderdelen vervangen voorkomt problemen in de toekomst.
Duidelijk zichtbaar op de foto hierboven is dat de kleur van cilinder 1 behoorlijk afwijkt van de overige 5 cilinders. De motor heeft een goede verbranding gezien de lichtbruine kleur. Cilinder 1 is zwart en heeft dus niet echt meegedaan. De klepzittingen van de 1e cilinder liggen ook behoorlijk diep. Het is dus nodig om alle klepzittingen te vervangen en de cilinderkop te laten vlakken. De cilinderkop kan nu dus kaal gemaakt en gereinigd worden.
Bij het vlakken van de kop dient ook de deksel van de distributieketting meegeleverd te worden. Deze dient op dezelfde maat gevlakt te worden omdat er anders hoogteverschil ontstaat tussen de kop en de deksel. Dit geeft problemen bij het monteren en zorgt voor olielekkage. Nu volgt het controleren, het reinigen en het polijsten van de onderdelen. Onderdelen waar een koolaanslag opzit kunnen tijdens het rijden gaan gloeien en ervoor zorgen dat het mengsel op meerdere plaatsen gaat ontbranden. Dit zorgt ervoor dat de motorprestatie achteruit gaat. Bij demontage van de onderdelen is het raadzaam om deze te merken met bijvoorbeeld een permanent marker. Hierdoor weet u welke onderdelen bij welke cilinder horen.
De cilinderkop kan weggebracht worden naar het revisiebedrijf. Hier zal de cilinderkop gevlakt worden en worden voorzien van nieuwe klepzittingen. Indien er sprake is van een motor die te warm geworden is kan het verstandig zijn om de cilinderkop ook te laten afpersen. Hiermee wordt de cilinderkop gecontroleerd op inwendige scheuren. Mocht dit het geval zijn dan moet u op zoek naar een vervangend exemplaar. In dit geval is de motor niet te heet geworden en kunnen we volstaan met alleen het vlakken van de cilinderkop. Na het vlakken kunnen in de werkplaats alle gecontroleerde en schoongemaakte onderdelen weer gemonteerd worden. We beginnen met de montage van de kleppen. Omdat een klep perfect moet afsluiten, lekkage staat garant voor compressieverlies, is het zaak de klep te slijpen op de zitting. Hiervoor is er speciale slijppasta in de handel.
Nu de kleppen weer gemonteerd zijn kan de cilinderkop weer opgebouwd te worden. De nokkenas, de tuimelaarassen, de tuimelaars en de klepsteelrubbers kunnen gemonteerd worden. Gebruik bij de montage van de onderdelen de voorgeschreven motorolie. Dit vergemakkelijk het monteren van de onderdelen en voorkomt schade tijdens het monteren. Bovendien worden de tuimelaars en de nokkenas dan er al gesmeerd tijdens het starten van de motor en voorkomt u hiermee ernstige schade aan de lagers.
Als alles weer in elkaar zit kan de klepspeling afgesteld worden. Dit is een secuur werkje. De juiste afstelmaat is te vinden in het werkplaatshandboek. Bij sommige motoren dienen de kleppen afgesteld te worden bij een warme motor. In dat geval dien je de kleppen dus 2 keer af te stellen. Voor de montage in koude toestand en later, na de proefrit, opnieuw bij een warme motor. De cilinderkop is nu gereed voor montage.
